Yaz Hastalıkları Nelerdir?

Yaz Hastalıkları Nelerdir?

Yaz hastalıkları sıcağın, güneşin, yediklerimiz ve içtiklerimizin etkisiyle oluşuyor yani biraz dikkat edersek bunlardan korunmamız mümkün. Acıbadem Üniversitesi İç Hastalıkları Bölümü Öğretim Üyesi ve Acıbadem Kadıköy Hastanesi İç Hastalıkları Bölüm uzmanlarından Prof. Dr. Koptagel İlgün, yaz hastalıklarından korunmanın yolları, belirtileri ve tedavileri hakkında bilgi verdi. İSHAL Yaz aylarında daha sık ishal olunmasının önemli bir nedeni, kış aylarına oranla daha çok su içilmesi. Özellikle doğal ortamlarda daha çok susuyoruz ve temiz olduğuna emin olmadan piknik alanında bulduğumuz pınardan ya da çeşmeden su içiyoruz. Oysa bu tür su kaynaklarına insan ve hayvan dışkısının ya da atıkların bulaşma riski yüksek. Bir diğer risk de içeceklerin içine atılan buz. Bu nedenlerle, temizliğinden emin olmadığınız suları içmeyin ve nasıl suyla hazırlandığını bilmediğiniz buzlu içecekleri tercih etmeyin. İshalin belirtileri arasında karın ağrısı, sulu dışkılama, bulantı, kusma ve dışkılama sayısında artış yer alıyor. İshalde bazen bir iki gün öncesinde yenilen besinlerin etkisi de görülebiliyor. Eğer ishal, mikrobik nedenden kaynaklanıyorsa ateş yükselmesi kaçınılmaz oluyor. Özellikle küçük çocuklarda su kaybına bağlı olarak cilt kuruması da görülüyor. Bu durumda hastaya serum verilerek kaybedilen su yerine konuyor. Ayrıca gaita tahlili (dışkıdan alınan örnekle yapılan bir tahlil) ile parazit ve mikrop araması yapılıyor. Belirlenen mikrop ya da parazite göre antibiyotik ve anti paraziter ilaçlarla tedavi mümkün. Parazit ya da mikrop belirlemesi yapılmasa da hastanın durumu düzeliyor ama bağırsakta örneğin bir dizanteri ajanı bulunursa ve o yok edilmezse ileride hastaya sorun teşkil edebiliyor. BESİN ZEHİRLENMESİ Yaz aylarında görülen diğer bir hastalık ise besin zehirlenmeleri. Besin zehirlenmeleri kusma ve ishal ile belirti veriyor. Yaz aylarında çiğ ya da pişmiş nasıl olursa olsun tüm besinlerin buzdolabında saklanması şart. Özellikle kolay bozulabilen gıdalar arasında yer alan tavuk, mayonez, süt ürünleri, krema gibi yiyecekleri tüketirken saklama koşullarına çok dikkat edilmeli. İyi yıkanmayan meyve ve sebzeler de besin zehirlenmesine neden oluyor. Besin zehirlenmelerinin tedavisinde, hastaya serum takılıyor ve ağızdan beslenmesi bir süre için engelleniyor. GÜNEŞ YANIĞI VE GÜNEŞ ALERJİSİ Güneşin özellikle yaz aylarında daha güçlü bir şekilde yaydığı UVA ve UVB ışınlarının cilt üzerindeki olumsuz etkilerini artık herkes biliyor. En basitinden; güneş yanığına ve güneş alerjisine yol açabiliyor. Güneş yanığı ve güneş alerjisi cilt reaksiyonlarıyla ortaya çıkıyor. Bronzlaşma sevdasıyla bilinçsizce güneşlenmek bu etkileri artırıyor. Özellikle açık renk tenliler güneşten aşırı derecede etkilenir bu yüzden beyaz tenliler, kendilerini çok iyi korumalılar. Güneşin zararlı ışınlarından korunmak için güneş ışınlarının dik geldiği 11:00-16:00 saatleri arasında güneşlenmemek gerekiyor. Ayrıca 30 koruyu faktörlü güneş kreminin güneşe çıkmadan yarım saat önce sürülmesi lazım. Şemsiye altında güneşlenmek, güneş yanığından korunmada etkili oluyor. GÜNEŞ (SICAK) ÇARPMASI Güneş çarpması ya da sıcak çarpması dediğimiz hastalık, aşırı sıcak hava sonucunda insan vücudunun ısı ayarlama merkezinin işlevini yerine getirememesinden kaynaklanır. Hafif güneş çarpmalarında yorgunluk ve bitkinlik hisseden kişiyi hemen gölge bir yere taşımak ve vücut ısısını hızlı bir şekilde düşürmek gerekiyor. Sıcak çarpmasının etkisi bazı bünyelerde acil müdahaleyi bile gerektirecek kadar ağır seyredebiliyor. Şöyle ki; uyuklama hali, ağız kuruması ve tansiyon düşmesi nedeniyle şuur bulanıklığı bile yapabiliyor. Şuur problemi olan hastalara tıbbi yardım çağırın, kesinlikle bilinçsiz müdahalede bulunmayın. Peki güneş çarpmasına maruz kalmamak için ne yapmalı? Güneşin dik olarak geldiği saatlerde güneşe çıkmayın; hele ki yüksek tansiyon hastasıysanız asla… Güneşin altında alkol tüketilmemeli, geniş kenarlı şapka kullanılmalı. Terlemenin neden olduğu su kaybına ve cildin kurumasına karşı bol su ve sıvı tüketmenin yanı sıra ağır yağlı yemeklerden uzak durarak meyve ve sebzeleri tercih edilmesinde büyük fayda var. BÖCEK SOKMALARI İşte size yazı zehir edebilecek bir başka sorun; sivrisinekler ve arılar… Son yıllarda börtü böceğe, çimenlik alanlarda herkesin kabusu haline gelen keneler de eklendi. Herkes kenelerden korkuyor ama arı sokmasının tehlikesi fazla bilinmiyor. Oysa bazı kişilerin arı alerjisi olabiliyor, böyle bünyelerde arı sokması ölüme kadar götürebilir. Kişilerin, arı alerjileri olup olmadığını bilmelerinde büyük yarar var. Özellikle alerjik olduğu bilinen insanların arılara karşı çok dikkatli olmaları gerekir. Bu kişiler, arıların beslenme saati olan güneş batma saatlerinde kendilerini korumalılar. Dünyada sivrisinekler ve arılara bağlı ölüm oranları azımsanmayacak kadar fazla. KLİMAYA BAĞLI ZATÜRRE Bakımı ve temizliği yapılmayan, çok düşük ısılarda çalıştırılan klimalar zatürreye neden oluyor. Klimaların filtre sistemlerindeki uygun nem ve ısıda üreyen bakteriler, buradan ortam havasına dağılıyor. İnsan organizması, ani ısı değişikliklerinden kolayca etkilenebilir. Soğuk ortam, vücut direncini düşürerek, fırsatçı bakterilerin aktif hale geçmesine yol açar. Özellikle sıcak ortamdan ani olarak soğuk ortama giriş, sağlık açısından istenilen bir durum değil. Bu nedenle, klimaların çok düşük ısılarda kullanılmaması gerekiyor. Uygun olan, klimanın 25 derecede çalışması. Klimaya bağlı zatürrede; hastalarda, tipik zatürreden farklı olarak, akciğere ve solunum sistemine ait şikayetler ön planda görülmüyor. İlk 24- 28 saat içinde halsizlik, kırgınlık, yaygın kas ağrıları, şiddetli baş ağrısı ve huzursuzluk yaşanıyor. Daha sonra ateş ve ilk iki günde yoğun olmak üzere kuru öksürük görülüyor. Bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı da cabası. Hastaların yüzde 20’sinde sinir sistemi bulguları, konsantrasyon bozuklukları hatta koma gelişebiliyor. Bebekler, yaşlılar, kronik sağlık sorunları olanlar ve sigara içenler klimaya bağlı sağlık sorunları açısından yüksek risk altındalar. Önlem için; klimaların bakım ve temizliği her yıl ciddi ve düzenli olarak yapılmalı, bakteri filtresi kullanılmalı, 25 derece civarında çalıştırılmalı, klimaların üflediği havaya direkt maruz kalmamaya özen gösterilmeli. YAZ HASTALIKLARINDAN KORUNMAK İÇİN . Bol su ve sıvı tüketin . Temizliğinden emin olmadığınız suları içmeyin . Güneşten korunun; şapka ve gözlük kullanın . Yiyecekleri buzdolabında saklayın . Sebze ve meyveleri iyice yıkayın, dezenfekte edin . Böcek ve yılan sokmasından korunmak için çimenlik ve ağaçlık alanlarda dikkatli olun . Tüketeceğiniz gıdaların tazeliğinden emin olun . Klimalı ortamlarda kendinizi koruyun EHEC NEDİR? Sağlık Bakanlığı Türkiye’de EHEC vakası görülmediğini söylese de bu yaz, başta Almanya olmak üzere Avrupa ülkelerinde pek çok kişinin ölümüne neden olan EHEC hakkında bilgilenmekte yarar var. . EHEC, su ve gıdalar ile bulaşan ve bağırsağı etkileyen bir bakteri. E.coli veya Escherichia coli olarak bilinen koli basili, memelilerin kalınbağırsaklarında yaşayan genellikle yararlı bir bakteri türü. Ancak normal şartlar altında insana zarar vermeyen bu bakterinin EHEC (Enterohemorajik E.coli) grubuna ait E.coli 0157: H7 türü hayati tehlikeye neden olabiliyor. . Almanya’da önce salatalık, sonra soya filizi suçlu bulunsa da bu bakteri insanlara, yedikleri çiğ sebze ve meyveler aracılığıyla bulaşabildiği gibi bunun yanında iyi pişirilmemiş et, tavuk ve süt ürünleriyle veya bakteriyi taşıyan hayvan ve insanlarla direkt temas yoluyla da bulaşabilir. . Hastalığın başlangıç belirtileri, kramp tarzında karın ağrısı ve kanlı ishal. Bu belirtilere bulantı, kusma ve ateş eşlik edebilir. Hastalığın kuluçka süresi 3-8 gün arasında değişiyor, vakaların çoğun 3-4 gün arasında oluyor. . Bu hastalıktan korunmak için; her yemekten önce ve tuvaletten çıktıktan sonra ellerinizi sabunla yıkayın, çiğ yenecek tüm gıdaları çok iyi yıkayın hatta dezenfekte edin, yemekleri en az 70 derecelik ısıda pişirin. Temiz su için. KAYNAK: Rengarenk Kırmızı Kadın Dergisi Temmuz sayısı