25 Kasım 2012 Pazar

Bazı bitkiler neden dikenli? Bu dikenler ne işe yarıyor?

            Bazı bitkiler neden dikenli? Bu dikenler ne işe yarıyor?

            Bitkilerin çeşitli organlarında (kök, gövde, yaprak ve çiçek gibi), bitkinin yaşama ortamına ve tipine bağlı olarak çeşitli metamorfozlar (şekil değişiklikleri) görülebiliyor. Dikenler de birer yaprak metamorfozu, yani sadece değişikliğe uğramış olan yapraklar.
Dikenlerin çeşitli görevleri var. Öncelikle bitki, dikenleri sayesinde kendini belirli bir ölçüde koruyor. Örneğin bitki ile beslenen bazı canlılar, dikenli bitkilerden genellikle uzak duruyorlar. Bazı bitkiler ise, dikenleri sayesinde etraflarında bulunan bazı cisimlere yapışarak veya tutunarak, kendilerine dayanak alıyorlar. Örneğin, ışık miktarı yetersiz olduğunda, bitkiler dikenleri sayesinde tırmanarak, boylarını daha yüksek seviyelere ulaştırabiliyor. Bu şekilde, boylarını taşıyacak güçte kalın bir gövde oluşturmalarına da gerek kalmıyor. Dikenler aynı zamanda, evrimsel bir adaptasyon örneği. Kurak bölgelerde yaşayan bitkiler, yapraklarını dikenlere indirgeyerek fazladan su kaybını önlemiş oluyor.

Diken oluşumu, sadece yaprakların değişikliğe uğraması sonucunda görülmez. Bazı palmiye türlerinde, özellikle Hurmagillerde, diken şeklini alan kökler koruyucu görevindedir. Küçük ve yuvarlak, kırmızı meyveleri olan ateş dikeni bitkisinin dikenleri, gövde sürgünlerinin farklılaşmasıyla oluşmuştur. "Emergens" olarak bilinen yakıcı tüylerin sert olanları da, gül ve böğürtlen gibi bitkilerin üzerinde gördüğümüz diğer diken yapılarıdır.

Tüm bunlara ek olarak, dikenli bitkiler, çoğu hayvan için güvenli birer sığınak. Özellikle böcekler ve sürüngenler gibi küçük vücutlu hayvanlar, bu bitkilerin dikenleri sayesinde kendilerini de koruyorlar

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder