Harry Stack Sullivan’ın Kişilik Kuramı

 

Sullivan, kişiliğin incelenmesinde insanlararası ilişkilere öncelik tanımış ve kişilik kuramlarının birçoğunda bulunan bir boşluğu doldurmuştur. Davranışların oluşumunda organizmanın dışında yer alan olayları önemle vurgulamıştır.

Sullivan’a göre kişilik varsayımsal bir kavramdır ve ancak ilişkiler incelenerek anlaşılabilir. Dolayısıyla inceleme birimi insan değil ilişki ve etkileşim durumudur. Kişiliğin yapısal örgütü ise içsel algıların değil, insanlararası ilişkilerin ürünüdür. Algılama, anımsama, düşünme, düş kurma ve diğer ruhsal süreçler insan ilişkilerini içerir. Rüyalar insanlar arası ilişkileri yansıtırlar.

Sullivan kişiliği, başlıca görevi gerilimi azaltma olan ve bu amaçla çalışan bir enerji sistemi olarak ele alır.Yeteneklerin gelişmesiyle ve toplumun istekleri doğrultusunda, fırsatlarla bağlantılı olarak kişinin sosyal ilişkileri gelişir ve değişir.

Sullivan, Freud’un kişiliğin ana yapısını ilk beş yıla bağlayan görüşüne katılmamış, kişiliğin ana yapısının;

1- Sosyo-kültürel koşullara,

2- Her bireyin hayatının özelliklerine bağlı olarak yirminin üstünde bir yaşa kadar değişip gelişebileceğini savunmuştur.

Bu nedenle olumlu ve olumsuz kişilik değişimi bireyin sosyal hayatının ve kişilerarası ilişkilerinin doğasına ve akışına bağlı olarak hayatın her zamanında oluşabilir.

Sullivan’ın inancına göre kişi normal gelişim akışında bebeklik hariç, herhangi bir döneme girmeden önce bir öncekini başarıyla tamamlamış ve incelemiş olmalıdır. Çünkü çevresel koşullara bağlı olarak gelişimin durması her çağda olabilir. Bu durum ileri ki gelişimi olumsuz etkileyebilir.

 

Kaynak:http://pdrgunlugu.net/harry-stack-sullivanin-kisilik-kurami/