Kayıtlar
Yeni bir araştırma, karanlık enerji ile Termodinamiğin İkinci Kanunu arasında bir bağlantı buldu. Evrenin ivmelenerek genişlemesinin zamana yön verebileceğini düşünüyorlar.
Uzun yıllardır, fizikçiler evrenin genişlemesini sağlayan karanlık enerjiyi açıklamaya çalışıyorlar. Evrendeki toplam karanlık enerji miktarı hem sıradan madde miktarından hem de karanlık madde miktarından çok daha fazladır. Gözlemlenebilen evren, yaklaşık olarak yüzde 68.3 karanlık enerji, yüzde 26.8 karanlık madde, yüzde 4,9 sıradan madde içerir. Yerçekimi kütleleri bir arada tutarken, karanlık enerji uzayı ileriye doğru itici gizemli bir güce sahiptir. Gözlemlenen evrenin şeklinin düz olması da karanlık enerjinin varlığına işaret eder .Bu yerçekimi kuvvetinin tersine doğru olan kuvvetin yada negatif basıncın nedenini bulmak Kozmoloji (Evren Bilimi) üzerine çalışan fizikçilerin yıllardır temel uğraşı olmuştur.
Evrenin genişlediği fikrini Lemaitre ve Hubble ilk kez 1920'lerde ortaya attıklarından bu yana, bilim adamları ve astronomlar Evrenin genişlediğinin farkındaydılar. Ve bu gözlemlerden, Büyük Patlama Teorisi ve “Zamanın Oku” gibi kozmoloji teorileri ortaya çıktı. Eski evrenimizin kökenlerini ve evrimini ele alırken, zamanın bir yönde aktığını ve uzayın genişlemesiyle bağlantılı olduğunu iddia eder.
Bilim insanları uzun yıllardır bunun nedenini araştırmaya çalışıyorlar. Neden zaman ileriye doğru ilerliyor, ve geriye doğru değil? Ermenistan’daki Erivan Fizik Enstitüsü ve Erivan Devlet Üniversitesi’nden bir araştırma ekibi tarafından üretilen yeni bir araştırmaya göre, karanlık enerjinin etkisi, tek yönlü zamanı kalıcı bir özellik haline getirebilecek ve zamanın ileriye doğru akışın nedeni olabilir.
Roen Kelly/DISCOVER
Bir topu havaya fırlattığınızda, ilk başta yukarıya doğru hızlanmaya başlar, ancak daha sonra Dünya’nın yer çekimi onu aşağıya doğru çekerken yavaşlar. Yeterince hızlı (saniyede yaklaşık 11 km, denemesi bedava) atarsanız, size geri dönmeyecektir ve uzaya çıkacaktır, ancak Dünya’nın yerçekimi yüzünden hareket ettikçe yine de daha yavaş ilerleyecektir.
1990'lı yıllarda fizikçiler ve gökbilimciler, büyük patlamanın ardından benzer bir şeylerin oluşmasını bekliyorlardı — bu olay her yöne doğru her yönden atıldı. Tıpkı Dünya’nın topu yavaşlattığı gibi, Evrendeki maddelerin toplamının da neden olacağı yerçekimi hepsini yavaşlatmış olmalıydı. Ama buldukları bu değildi.
Bunun yerine, her şey hızlanmış gibi görünüyor. Evrende dolaşan birşey var, yerçekimi herşeyi bir araya tutmaya çalışırken, fiziksel olarak bundan daha da hızlı dağılmış bir şey bu. Etkisi küçük, sadece uzaktaki galaksilere baktığınızda göze çarpıyor — ama orada. Buna Karanlık enerji dediler çünkü kimse ne olduğunu bilmiyor.
Bilim, açıklanamayacak gizemli şeyleri arayan insanların uğraştığı bir alandır; bu yüzden, Evren bu gizemli olayla fizikçileri şaşırtmadı. Yüzyıllardır böyle gizemli birçok soruya fizik cevap aramıştır. Örneğin zaman neden sadece geçmişten geleceğe doğru işaret eden bir oktur? Geriye doğru neden akmıyor?
Aptalca bir soru gibi görünebilir — yani zaman ilerlemezse, etkiler nedenlerden önce gelirdi ve bu imkansız gibi görünüyor— ama bu düşünebileceğimizden daha az bir etki. Evren, bildiğimiz kadarıyla yalnızca fizik yasalarına göre çalışır. Ve bildiğimiz fizik kanunlarının hemen hepsi tamamen zamanla geri döndürülebilir, yani zaman ilerledikçe ya da zaman geriye giderse, neden oldukları şeylerin aynı görünmesi anlamına gelir. Bir örnek, bir yıldızın yerçekimi etkisinden dolayı çevresinde dolaşan bir gezegenin yolu. Zaman ileriye veya geriye doğru ilerlese de, gezegen yörüngeleri tam olarak aynı yolları takip eder. Tek fark yörünge yönüdür.
Fakat fizikte önemli bir kavram zamanla geri döndürülebilir değildir ve bu termodinamiğin ikinci yasasıdır. Zaman ilerledikçe Evrendeki bozukluk miktarı daima artacaktır. Tıpkı karanlık enerji gibi, evren hakkında fark ettiğimiz bir şey ve hala tamamen anlamadığımız bir şey — kuşkusuz karanlık enerjiden çok daha iyi bir fikrimizin olduğu birşey var “Entropi”.
Kahve soğuyor, binalar dökülüyor, yumurtalar kırılıyor ve yıldızlar, termal denge olarak bilinen tekdüze sönüklük haline düşmeye mahkum gibi görünen bir evrende harekete geçer. 1927'de astronom-filozof Sir Arthur Eddington, kademeli olarak enerji dağılımını geri döndürülemez “zaman oku” nun bir kanıtı olarak gösterdi.
Bu nedenle, fizikçiler ikinci yasayı zamanın okunun kaynağı olarak gönülsüz bir şekilde yerleştireceklerdir: Bir şeyin ortaya çıkmasından sonra, zamanın yalnızca bir yönde hareket etmesini gerektirecek bir şekilde, bozukluk her zaman artmalıdır.
Erivan Fizik Enstitüsü’nden A. E. Allahverdyan ve Yerevan Devlet Üniversitesi’nden V. G. Gurzadyan, Ermenistan’da fizikçiler, — en azından sınırlı bir durumda — karanlık enerji ile ikinci yasanın ilişkili olup olmayacağını görmek için bir çalışma yaptılar. Bunu test etmek için, değişen bir kütleli bir yıldızın etrafında dönen bir gezegen gibi basit bir olaya baktılar.
Karanlık enerji yokken, gezegen ilginç bir olay olmadan yıldızın etrafında döner buldular. Zamanda geriye doğru ilerleyen bir yörüngeyi, zamanında ileriye doğru ilerletmenin hiçbir yolu yoktur.
Ancak karanlık enerji evrende olduğu gibi uzayı birbirinden uzaklaştırırsa, gezegen nihayetinde dönüşü olmayan bir yolda yıldızdan atılır. Bu, geçmiş ile gelecek arasında bir ayrım yapıyor: tek yönlü gibi işliyor, gezegen dışarı fırlıyor, ters yöne çevriliyor ve gezegen içeri çekilip yıldız tarafından yakalanıyor.
Karanlık enerji doğal olarak zamanın okuna etki eder.
Yazarlar, bunun gerçekten sınırlı bir durum olduğunu vurguluyorlar ve kesinlikle karanlık enerjiyi zamanın ilerlemesindeki tek neden olarak iddia etmiyorlar. Araştırmalarını Amerikanın en saygın dergilerinden olan Physical Review E de yayınladılar. Bu çalışmayla termodinamik ve karanlık enerji arasında olası olan bir bağlantıyı daha iyi anlamamıza yardımcı oldular.
Haber Kaynağı: Kıbrıs Gazetesi
