8 Kasım 2012 Perşembe

Osmanlı Padişahı Yıldırım Beyazid

YILDIRIM BEYAZİD HAYATI VE ÖNEMLİ OLAYLARI

Osmanlı İmparatorluğu’nun en önemli padişahlarından birisi sayılan 4.Padişah Yıldırım ve Sultanı Rum olarak tanınan Yıldırım Beyazidın hayatı özellikleri ve önemli olayları aşağıda belirtilmiştir.
Osmanlıya 1389-1402 yılları arasında padişahlık yapmıştır.
Toplam tahtta kaldığı süre 13 yıldır.
Babası Murat Hüdavendigar, Annesi Gülçiçek Hatun’dur.
Annesi Rumdur.
1.Kosova savaşında babası ile savaşa katılmış babası 1.Murat’ın ölümünden sonra tahta çıkmıştır.
Yıldırım Beyazid 1.Kosova savşında kendisine biat edilmesinden hemen sonra düşman peşinde koşan kardeşi Yakup beyi çadırına çağırtmış ve burada boğdurarak öldürtmüştür. Bu olay neticesinde askerler tepki göstermiş ve yakup beyin umera ve ulemanın onayı ile idam ettirildiği söylenmiştir.
Bu olaydan sonra Askere tepki neticesinden olsa gerek Cülus bahşişi dağıtılmış ve bundan sonra tahta çıkan padişahların tamamı bu cülus bahşişini dağıtmayı gelenerek haline getirmiştir.

Yıldırım beyazıt’ın kardeşi Yakup beyi öldürtmesi neticesinde birçok anadolu beyliği eylemlere geçmiştir. Hatta sivas hükümdarı dahi Yıldırım Beyazıt’a karşı olmuştur.
Yıldırım Anadoluda çoğu beyliğin üzerlerine yürümüş ve çoğunu topraklarına katmıştır.
Kadı Burhanettin ile yapılan savaş kaybedilmiş ve Yıldırım Beyazıtın oğlu Ertuğrul Çelebi şehit düşmüştür.
Bu olaylardan sonra Yıldırım Bayazıt Anadoluda Kadı burhanettin taraftarları ile sürekli savaş halinde olmuştur.
Yıldırım Beyazıt sırplarla hristiyan birliği sağlanmasın diyerek dostça geçinme çabasına girişmiş hatta sırp kralının kızkardeşi ile evlenmek için anlaşma dahi yapılmıştır.
Eflak bu dönemde osmanlı toprağına katıldı.
1396 yılında haçlılara karşı Niğbolu zaferi kazanılmıştır.
1396 yılında Niğbolu zaferini kazanmasından olsa gerek Yıldırım Beyazid’e “Sultan-ı Rum” ünvanının verilmesi.
Niğbolu savaşının kazanılması neticesinde alınan Ganimetler ile Bursa’ya birçok eserler yaptırılmıştır.
Yıldırım Beyazid eniştesi olan Karamanoğlu Alaaddin beyi yenerek Konya’yı ele geçirmiş Yakaladığı Alaaddin beyide idam ettirmiştir.
Yıldırım Beyazid anadolu birliğini sağlayan ilk padişahtır.
Yıldırım Beyazid 1399 yılında Memlüklüler üzerine yürüyorek yıllar süren anlaşmayı ihlal etmiş ve Mümlük Sultanı’nın ölmesinden dolayı bu anlaşmanın yok olduğunu savunmuştur ve Memlüklülerden bazı toprakları ele geçirmiştir.
1400 yılında Yıldırım İstanbul’u kuşatmıştır. Fakat Timur’un Anadoluda Osmanlı topraklarının bazılarını alması nedeniyle İstanbul kuşatmasını bitirmiştir.
Yıldırım Beyazıt İstanbul’u tam olarak 4 defa kuşatmış fakat alamamıştır.
1401 yılında Timur tüm anadolu beyliklerine hükümdarlıklarının verilmesini istedi. Yıldırım beyazıt buna karşı çıktı ve aralarında hakaretleşmeye dayalı mektup savaşları olmuştur. Timurlenk yani Aksak Timur Türktür.
1402 yılında Timur çok büyük bir ordu ile Anadoluya girdi.
İki ordu daha önce tokat civarlarında karlışmışlar fakat neden olduğu bilinmez burada savaşa tutuşmadılar ve Ankara’ya geldiler.
22 Temmuzda yapılan savaşta Timur Yıldırım Bayazıt’ı çubuk ovasında yenmiştir.
Ankara Savaşı ;
Yıldırım Beyazıt Çubuk ovasına geldiğinde Timur’un ordusunu dağınık bir halde bulduğu halde tüm baskılara rağmen toparlanmaları için müsade etmiştir ve hatta su sözü söylediği yazılmaktadır Bırakın Tatar ordusu toplansın, adet üzre savaşalım” demiştir.
Bu büyük hata neticesinde Zamanın en kuvvetli ortusu sayılan Timur’un ordusu galip gelmeye başlamış ve bu nedenle osmanlı ordusunda bazı anadolu beylikleri saf değiştirmiştir.
Savaşın kaybedileceğinin anlaşılması nedeni ile vezirlerdenbazıları Yıldırımın büyük oğlunu devletin devamı için kaçırmışlar fakat bunu duyan Yıldırımın diğer oğulları Mehmet Çelebi ve Mustafa Çelebi taht için savaş alanını terk etmişlerdir.
28 Temmuz 1402 yılında kahramanca savaşılmasına rağmen Yıldırım esir düştü.
Yıldırımın bu savaşı kaybetmesi nedeniyle anadoludaki birlik bozulmuş ve yine beylik dönemi başlamıştır. Fetret devri denilen devir başlamıştır.
Yıldırım beyazıt eşi Sırp Prensesi Olivera ile aşağı yukarı 8 ay kadar Timur’un elinde esir kalmış ve 8 Mart 1403 yılında ölmüştür.
Yıldırım Beyazıt’ın ölümü ile ilgili birçok rivayet ortaya atılmıştır. Bunlardan ikisi;
-Yıldırımın ateşli bir hastalık nedeniyle öldüğü,
-Yıldırımın kendini zehirleyerek intihar ettiği, (İntihar sebebinin ise bazı kaynaklarda yenilginin acısan dayanamadığı, bazı kaynaklarda ise Timur’un Yıldırım Beyazıt’ın karısını oynattığı ve Yıldırım Beyazid’in gözleri önünde karısına birçok kişi tarafından tecavüz ettirildiği şeklinde iddialar vardır ama kesin olup olmadığı bilinmemektedir)
Yıldırımın mezarı Bursada Yıldırım Camii yanındaki türbesindedir.
Yıldırım Beyazıt’a neden Yıldırım dendiği hususundada ölümü gibi birçok rivayetler bazıları şunlardır;
-Niğbolu savaşındaki başarısından,
-Bir savaşta babasına yardımda bulunmak için orduyla çok çabuk gelmesi,
-Babasının öldüğü gün kardeşinide öldürtmesi nedeniyle,
-Öfkesinden ve kahramanlığından dolayı,
Yıldırım Beyazıt İstanbul’un fethi için Anadolu hisarını yaptıran padişahtır.
Bursa’da Timurtaş Paşa Cami, Mudurnu Yıldırım Camii, Bergama Ulu Camii, Bursa Ulu Camii Yıldırım döneminde yapılmıştır.
Eşleri
1. Angelina Hâtûn (1372 yılında evlenmiş olup Şehzade Musa’nın annesidir, Bizans prensesidir)
2. Devlet Şah Hâtûn – (1381′de evlenmiştir, Germiyanoğlu Süleyman Şah’ın kız’dır, Musa Çelebi ve Mustafa Çelebinin anneleridir)
3. Devlet Hatun, Mevlana’nın oğlu Sultan Veled’in kızı MLutahhara Hatun’un soyundan gelen Germiyanoğlu 2.Yakup beyin kızıdır İsa çelebi ve Sultan 1.Mehmet’in annesidir)
4. Hafsa Hatun, Aydınoğlu İsa Bey’in kızı;
5. Sultan Hatun, Dulkadiroğulları Beyliği’inin altıncı hükümdarı Süleyman Şah’ın kızı;
6. Mileva Olivera Despina Hâtûn, Sırbistan Kralı Lazar Hrebelyanoviç’ın kızı;
7. Maria Hâtûn, İkinci kocası Payo Gómez de Sotomayor olan Macar Kontu János’un kızı.
Erkek çocukları
1. Şehzâde Ertuğrul Çelebi
2. Şehzâde Musa (Bizans Prensesi Angelina’nın oğlu)
3. Emir Süleyman Çelebi
4. Mustafa Çelebi – Devlet Şah Hâtûn’un oğlu(Düzmece Mustafa olarak bilinir)
5. Musa Çelebi – Devlet Şah Hâtûn’un oğlu
6. İsa Çelebi – Devlet Hâtûn’un oğlu
7. Mehmed Çelebi – Devlet Hâtûn’un Sultan olan oğlu
8. Şehzâde Kasım
Kız çocukları
1. Erhundu Hatun
2. Hundi Hatun
3. Aruz Hatun
4. Fatma
                                                                                            kaynak :  http://www.bilgiufku.com

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder